dinsdag 22 februari 2011

Dogma

Als vervolg op mijn blog: zonde dacht ik even door.

Sociale media als nieuwe kerk. Een vergelijking die op vele punten volledig mank gaat natuurlijk. Maar toch maak ik hem. Want er zijn ook overeenkomsten en misschien zijn er lessen te leren uit het verleden.

Hoe zat dat met die kerk?

Die begon als vrijheidsbeweging. In een tijd waar slavernij de gewoonste zaak van de wereld was en het recht van de sterkste gold ging de boodschap van de kerk over vergeving, vrijheid, gelijkheid, broederschap. Een emancipatiebeweging.

Hoe is het gekomen dat een van oorsprong emanciperende beweging verwordt tot een instituut dat een man veroordeelt die ontdekt dat de zon niet om de aarde draait, maar andersom? Hoe gaat dat die overgang van Emancipatie naar Dogma?

Met de wetenschap, de nieuwe emanciperende beweging is iets dergelijks gebeurd. Ik ben zelf wetenschappelijk opgeleid en ben geschrokken van het heilige geloof in wetenschappelijk onderzoek.
Een wetenschapper zelf zal aangeven dat zijn beweringen de beste waarheid tot nu toe zijn, uitgaande van de waarnemingen en zorgvuldig uitgedachte methodes. Maar de kring rond de wetenschappers, de gebruikers, vergeten voor het gemak die slag om de arm. En zo produceert de wetenschap ook dogma's.


Zelfs de journalistiek, ook een emanciperende beweging (persvrijheid!), wordt een gevestigde orde. Het staat in de krant, dus het is waar.

En dan nu de sociale media. Emancipatie van de journalistiek. Bloggers, columnisten, twitter. Alle informatie ontsloten voor iedereen. Dat het een emanciperende beweging is blijkt wel uit de gebeurtenissen in Egypte.

Maar wanneer gaan in de sociale media de dogma's regeren?

Het lijkt onmogelijk. Internet is een plaats waar alle informatie te vinden is en waar iedereen de kans krijgt zijn zegje te doen. Maar mensen hebben soms lemming-neigingen. We zijn maar al te bereid om elkaar achterna te lopen, zelfs als we ons daarmee massaal in een afgrond storten.

Ik ben geen doemdenker. Ik houd van sociale media. Dit is geen waarschuwing voor het gevaar van de sociale media.
Tegelijkertijd weet ik dat, áls we ontdekken dat er een gevaar is, we te laat zijn.

Dus ben ik nieuwsgierig.
Welke dogma's zijn er aan het ontstaan?

De eerste heb ik al gevonden. In een prachtig Blog dat ik via twitter las. Namelijk het idee dat iedereen die zich niet met sociale media bezig houdt een beetje achterlijk is, en nodig opgevoed dient te worden.


Een andere hoorde ik van een ongeruste moeder. Kinderen krijgen geweldig veel erkenning via facebook en Hyves. Maar wat nu als kinderen hun eigenwaarde af laten hangen van het aantal volgers/likes?

Daarnaast verschijnen er steeds meer lijstjes met do's en dont's van de sociale media. Eén ervan heeft zelfs als titel "de 7 zonden van de sociale media".

Is mijn oorspronkelijke vergelijking dan toch niet zo gek?


Naschrift.
Misschien heeft het te maken met het door elkaar halen van doel en middel. Ik maak me daar met dit stukje ook schuldig aan.
Kerk, wetenschap, journalistiek, social media. Het zijn middelen.
Ik ga me maar weer eens richten op mijn doel.




.

zondag 20 februari 2011

Zonde

Sociale media zorgen voor een vloedgolf van mooie ontmoetingen. In eerste instantie online. Maar veel van deze ontmoetingen krijgen een real life opvolging. Netwerken heet dat. en het is niet alleen visiteaartjes uitwisselen.

Ik lees over inspirerende bijeenkomsten. Open coffees, 7 days of inspiration, waarmakerij, durftevragen bijeenkomsten. Ontmoetingsplaatsen, waar je met een nieuw opgeladen accu vandaan komt.

Mooi, zulke ontmoetingen. Met mensen praten over wat je bezielt. Samen ondernemen, mooie dingen doen.

Daarnaast kom ik op twitter ook erg veel teksten tegen over bezinning. Quotes en wijsheden. Maar ook persoonlijke belevingen die je aan het denken zetten. Ook hier weer: ontmoeting. Mensen raken elkaar even aan. En uit die aanraking kan beroering ontstaan, of ontroering.

Mooi, zulke ontmoetingen. Raken en je laten raken.

Zou het niet mooi zijn om op elke plaats in elke wijk regelmatig zulke ontmoetingen te realiseren? Niet alleen de "open coffees" voor netwerkende ondernemers, maar gewoon voor iedereen.

Er zou plek moeten zijn voor ontmoeting, maar ook voor bezinning en rust. Samen genieten van mooie muziek. Een lezing die je stof tot overpeinzing geeft. Een rustpunt in het jachtige bestaan. Liefst op een prachtige locatie.

Wekelijks op een vaste plaats en tijd. Als je komt ben je welkom.

Wacht eens even!
Zoiets is ooit al uitgevonden.
Heel erg lang geleden.

Prachtige kerken hebben we gebouwd. Een inspirerende plek voor bijzondere ontmoetingen met anderen en met het leven zelf.

Wat hebben we gedaan dat we deze plekken zo weinig gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn?
Jammer dat we zo iets moois hebben laten verworden. Zonde.

Hulde aan de kerken die nog wel deze functie hebben, die ruimzinnig omgaan met hun geloof.

Tijd voor herbezinning op de functie van kerken? Koppelen aan al die andere mooi initiatieven? Ik ben voor.

dialoog! geen debat!

Mijn kinderen krijgen op de middelbare school les in debatteren. Scholen kunnen zelfs meedoen aan wedstrijden, tot op landelijk niveau. Prachtig natuurlijk, maar een gemiste kans. Want waar we in Nederland en voor in onze politiek behoefte aan hebben is niet nog meer debat maar vooral dialoog.

Hoe feller je debatteert, hoe minder aandacht er is voor dialoog.

Dit ontdekte mijn zoon deze week. Hij studeert scheikunde en kreeg les in het voeren van een dialoog. In de exacte wetenschappen hebben ze door dat je daarmee dichter bij de oplossing komt.

De studenten werd eerst gevraagd om over een controversieel onderwerp te debatteren. Daarna moesten ze over datzelfde onderwerp de dialoog zoeken. Mijn zoon ontdekte dat hij, met het heftige debat nog in zijn achterhoofd, heel veel moeite had om met open vizier naar de argumenten van zijn gesprekspartner te luisteren. Hij voelde steeds de neiging om met een heftige "maar…!"  te komen.

Debatteren maakt dus het voeren van een dialoog erg lastig. Willen we onze kinderen dat leren?

In een dialoog maak je de voor en nadelen van beide standpunten bespreekbaar. Vervolgens ga je creatief op zoek naar een manier die van beide standpunten de voordelen uitbuit en die de nadelen zoveel mogelijk beperkt.

In een debat is de winnaar degene die de zwakke plekken van zijn tegenstander het best weet uit te buiten, en de mooiste one-liners gebruikt. Maar wat is er dan gewonnen?

Trek dit eens door naar de tweede kamer. Je zou toch willen dat daar mensen met elkaar oplossingen zoeken voor de problemen in de maatschappij. De manier waarop ze daar nu debatteren is niet de meest effectieve manier om dat te bereiken.

Dus, naast debatles, ook dialoogles op de middelbare school graag.

PS. deze stond op mijn loopbaanblog, maar past hier beter.